مراحل طراحی سایت با کدنویسی ( از صفر تا صد )
- توسط برام
- 17 شهریور 1404
بررسی کامل مراحل طراحی سایت با کدنویسی ( از صفر تا صد )
در دنیای امروز، داشتن یک وبسایت حرفه‌ای برای هر کسب‌وکار یا حتی افراد شخصی به یک ضرورت تبدیل شده است. وبسایت نه تنها معرف هویت دیجیتال شماست، بلکه بستر اصلی ارتباط با مشتریان و ارائه خدمات آنلاین نیز محسوب میشود. بسیاری از افراد برای طراحی سایت به سمت سیستم‌های مدیریت محتوا مانند وردپرس می‌روند، اما روش حرفه‌ای‌تر، طراحی وبسایت از طریق کدنویسی اختصاصی است. در این روش، طراح و برنامه‌نویس کنترل کامل بر تمام بخش‌های سایت دارد و می‌تواند یک وبسایت منحصربه‌فرد و متناسب با نیازهای خاص مشتری بسازد. با بررسی این نکات متوجه خواهید شد یک سایت کدنویسی شده چقدر امکان شخصی سازی به نسبت طراح سایت با روش های دیگر دارد.
1. در اولین قدم ما نیاز به تحلیل و برنامه‌ریزی کامل برای شروع کار داریم. (Planning)
قبل از شروع کدنویسی، باید بدانیم که هدف سایت چیست و چه نیازهایی قرار است از طریق این سایت برآورده شود.
در این مرحله معمولاً سؤالات زیر پرسیده میشود تا هدف اصلی از سایت شناسایی شود :
- هدف سایت چیست؟ (اطلاع‌رسانی، فروش، آموزش، سرگرمی و …)
- کاربران هدف چه کسانی هستند؟
- چه امکاناتی باید در سایت وجود داشته باشد؟ (ثبت‌نام کاربر، فروشگاه آنلاین، بخش وبلاگ، پرداخت آنلاین و …)
- رقبای اصلی چه کسانی هستند و چه ویژگی‌هایی دارند؟
بر اساس این تحلیل‌ها، یک نقشه سایت (Site Map) و فهرستی از امکانات موردنیاز تهیه میشود. این مرحله شبیه نقشه‌کشی برای یک ساختمان است؛ بدون انجام دادن این مرحله ما در حال ساخت یک ساختمان بدون نقشه هستیم که هر لحظه امکان فروپاشی آن وجود دارد.
۲.طراحی رابط کاربری (UI Design) و تجربه کاربری (UX)
پس از مشخص شدن هدف و امکانات سایت، نوبت به طراحی ظاهر آن می‌رسد. در این مرحله اگر در حال سایت برای شخص دیگری باشیم بعد از طراحی این مرحله باید توسط مشتری ما تایید شود تا اگر تغییراتی نیاز هست اعمال بشود.
در این مرحله معمولاً دو بخش مهم وجود دارد:
- طراحی وایرفریم (Wireframe): یک طرح ساده و بدون رنگ که فقط جایگاه عناصر سایت (منو، هدر، محتوای اصلی، فوتر و …) را مشخص میکند.
- طراحی گرافیکی (Mockup): پس از تایید وایرفریم، طراح با استفاده از ابزارهایی مانند Figma یا Adobe XD ظاهر نهایی سایت را طراحی میکند. در این مرحله رنگ‌ها، فونت‌ها، آیکون‌ها و تصاویر انتخاب می‌شوند.
تجربه کاربری (UX) نیز در این بخش اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال، کاربر باید بتواند با چند کلیک ساده به هدف خود برسد و سایت نباید پیچیده یا گیج‌کننده باشد. همین طور برنامه نویسان برای ساخت سایت از طراحی ظاهری برای پیاده سازی سایت استفاده میکنند.
۳.کدنویسی Front-End
بعد از تایید طراحی گرافیکی، نوبت به پیاده‌سازی قالب سایت می‌رسد. این بخش مربوط به ظاهر سایت است و آنچه کاربر می‌بیند و با آن تعامل میکند. ظاهر برای کاربران بسیار مهم است زیرا در مرحله اول کاربر ظاهر سایت ما را می بیند و ترغیب به حضور در سایت ما میشود.
سه فناوری اصلی در این بخش استفاده می‌شوند:
- HTML (HyperText Markup Language): زبان پایه برای ساختار صفحات وب.
- CSS (Cascading Style Sheets): برای طراحی و زیباسازی صفحات شامل رنگ‌ها، فونت‌ها و چینش عناصر.
- JavaScript: برای اضافه کردن تعاملات پویا مانند اسلایدرها، فرم‌های داینامیک یا انیمیشن‌ها.
امروزه استفاده از فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌ها نیز رایج است. برای نمونه:
- Bootstrap یا Tailwind CSS برای استایل‌دهی سریع و ریسپانسیو.
- React.js یا Vue.js برای توسعه اپلیکیشن‌های وب تعاملی.
در این مرحله باید سایت ریسپانسیو طراحی شود تا در موبایل، تبلت و دسکتاپ به‌درستی نمایش داده شود. اهمیت این بخش بسیار مهم است سایت های که ریسپانسیو نیستند برای کاربران دارای جذابیت ظاهری نیستند.
۴. کدنویسی Back-End
بخش بک‌اند مغز متفکر سایت است و پشت صحنه همه چیز را مدیریت میکند. کارهایی مانند ثبت‌نام کاربر، ورود (Login)، ذخیره اطلاعات در پایگاه داده، پردازش سفارش‌ها و پرداخت‌ها، همه در بک‌اند انجام می‌شوند.
برای بک‌اند می‌توان از زبان‌ها و فریم‌ورک‌های مختلف استفاده کرد:
- PHP (با فریم‌ورک Laravel یا CodeIgniter)
- Python (با فریم‌ورک Django یا Flask)
- JavaScript (با محیط Node.js و فریم‌ورک Express.js)
همچنین انتخاب پایگاه داده اهمیت دارد:
- MySQL یا PostgreSQL برای داده‌های رابطه‌ای.
- MongoDB برای داده‌های غیررابطه‌ای.
در این مرحله معمولاً یک API طراحی میشود تا فرانت‌اند بتواند با بک‌اند ارتباط برقرار کند. به عنوان مثال وقتی کاربر روی دکمه "ثبت‌نام" کلیک میکند، اطلاعات او از طریق API به سرور ارسال میشود و در دیتابیس ذخیره می‌گردد. به درستی متصل شدن این دو بخش با یکدیگر بسیار مهم است زیرا اگر در هر بخش ما مشکلی در اتصالات API داشته باشیم کاربر در سایت با خطا مواجه می شود. در مقاله‌ی تفاوت سایت وردپرسی و کدنویسی هم توضیح دادیم چرا این بخش در سایت‌های اختصاصی اهمیت بیشتری دارد.
۵.تست و اشکال‌زدایی (Testing)
بعد از تکمیل کدنویسی، باید سایت را به‌طور کامل تست کرد. تا قبل از انتشار اطمینان حاصل شود سایت ما بدون مشکل است.
تست شامل چند بخش مهم است:
- تست عملکردی (Functional Testing): بررسی اینکه تمام قابلیت‌ها مثل ثبت‌نام، ورود، خرید و … درست کار میکنند.
- تست امنیتی (Security Testing): جلوگیری از حملاتی مانند SQL Injection یا Cross-Site Scripting (XSS).
- تست سرعت (Performance Testing): اطمینان از اینکه سایت سریع بارگذاری میشود و کاربران معطل نمی‌شوند. درصد بالایی از کاربران با مواجه شدن با ین مشکل از سایت ما خارج می شوند.
- تست سازگاری (Compatibility Testing): بررسی عملکرد سایت در مرورگرها و دستگاه‌های مختلف.
اشکالات و باگ‌های پیدا شده در این مرحله باید برطرف شوند تا سایت آماده انتشار گردد.
۶. راه‌اندازی و انتشار (Deployment)
وقتی سایت آماده شد، باید آن را در دسترس عموم قرار داد.
برای این کار مراحل زیر انجام میشود:
- خرید یک دامنه (Domain) متناسب با نام برند یا پروژه.
- تهیه یک هاست یا سرور برای میزبانی سایت.
- آپلود کدهای سایت روی سرور )معمولاً با FTP یا از طریق( Git .
- نصب و پیکربندی SSL Certificate برای امنیت بیشتر و فعال‌سازی HTTPS .
- تنظیمات مربوط به DNS و سرور.
بعد از این مرحله، سایت شما به صورت عمومی در اینترنت قابل مشاهده خواهد بود.
در این بخش میتوانید به مشتریان خود پیشنهاد بدهید که اگر سایت شما فروشگاهی هست و نیاز به فروش و درآمد زایی هست میتوانید از خدمات SEO استفاده کنید. البته برای دریافت این خدمات الزامی بر فروشگاهی بودن سایت نیست. خدمات SEO برای همه سایت ها لازم هست.
در صورت وجود متخصصان SEO میتوانید بعد از انتشار یافتن سایت به آنها پیشنهاد بدهید برای فروش بیشتر و شناخته تر شدن سایت از خدمات SEO استفاده بکنند. تا بتوانند به صفحه اول گوگل در کنار شرکت ها و سایت های معتبر راه پیدا کنند با ورود به صفحه اول گوگل اعتبار بالایی سایت شما پیدا میکند و وارد رقابت با رقبای اصلی خود میشوید.
۷. بهبود و توسعه مداوم
راه‌اندازی سایت پایان کار نیست. برای اینکه سایت همیشه کارآمد و حرفه‌ای باقی بماند، باید به‌طور مداوم آن را به‌روزرسانی و توسعه داد.
برخی اقدامات مهم در این مرحله:
- افزودن امکانات جدید بر اساس نیاز کاربران.
- آنالیز رفتار کاربران با ابزارهایی مانند . Google Analytics
- بهبود سئو برای کسب رتبه بهتر در موتورهای جستجو.
- بروزرسانی امنیتی برای جلوگیری از نفوذ و حملات.
برای داشتن یک سایت حرفه‌ای، همواره باید در حال رشد و ارتقا باشد و به مرور زمان باید با نیازهای کاربران هدف هماهنگ تر شود. با برروز بودن سایت میتوانید کاربران جدید را به سایت خود جذب کنید.
نتیجه‌گیری
طراحی سایت با کدنویسی یک فرآیند چندمرحله‌ای است که از تحلیل و برنامه‌ریزی آغاز شده و تا انتشار و توسعه مداوم ادامه پیدا میکند. هر مرحله اهمیت خاص خود را دارد و اگر بخشی به‌درستی انجام نشود، ممکن است کل پروژه با مشکل روبه‌رو شود. در این مسیر، استفاده از تکنولوژی‌های مناسب، توجه به نیازهای کاربران و رعایت اصول امنیتی و سئو، می‌تواند تفاوت یک وبسایت حرفه‌ای با یک سایت ساده و ناکارآمد را رقم بزند.
میتوانید برای دیدن تفاوت ها به مطالبه چرا باید از سایت کد نویسی به جای سایت وردپرسی استفاده کنیم مراجعه کنید.
اگرچه طراحی سایت با کدنویسی نسبت به استفاده از سیستم‌های آماده زمان و انرژی بیشتری می‌طلبد، اما در نهایت یک وبسایت اختصاصی، سریع‌تر، ایمن‌تر و قابل توسعه‌تر خواهید داشت که دقیقاً مطابق با نیازهای شما طراحی شده است.
سؤالات متداول (FAQ)
1. طراحی یک وبسایت با کدنویسی چقدر زمان می‌برد؟
مدت زمان بستگی به نوع پروژه دارد. یک وبسایت ساده ممکن است در چند هفته طراحی شود، اما پروژه‌های بزرگ مثل فروشگاه آنلاین یا سامانه‌های پیچیده ممکن است چندین ماه طول بکشند. البته بستگی به برنامه نویسانی که با آنها کار میکند دارد.
2. هزینه طراحی سایت با کدنویسی چقدر است؟
هزینه دقیق به امکانات، تکنولوژی‌ها و سطح تخصص تیم توسعه بستگی دارد. به طور کلی، طراحی اختصاصی با کدنویسی هزینه بیشتری نسبت به سیستم‌های آماده دارد، اما در عوض کیفیت و انعطاف‌پذیری بالاتری ارائه می‌دهد.
3. آیا سایت طراحی‌شده با کدنویسی امنیت بیشتری دارد؟
بله، اگر توسط یک تیم حرفه‌ای طراحی و تست امنیتی شود، وبسایت اختصاصی می‌تواند امنیت بسیار بالاتری نسبت به سایت‌های آماده داشته باشد.
4. آیا می‌توان سایت کدنویسی شده را بعداً توسعه داد؟
بله. یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های سایت‌های کدنویسی شده، قابلیت توسعه و مقیاس‌پذیری است. شما هر زمان میتوانید امکانات جدیدی اضافه کنید بدون اینکه محدود به قالب‌ها یا افزونه‌های آماده باشید.
5. آیا یادگیری طراحی سایت سخت است؟
یادگیری طراحی سایت مثل هر مهارت دیگری نیاز به زمان و تمرین دارد. اگر از پایه شروع کنید و روزانه زمان بگذارید، میتوانید ظرف چند ماه یک وبسایت ساده طراحی کنید.
